جایزه پژوهش سال به چه کار سینما می آید، امیدمان تاثیرگذاری است

به گزارش مجله تانی بای، خبرنگاران-گروه هنر-محمد صابری: وقتی صحبت از پژوهش در حوزه سینما به میان می آید یکی از نام هایی که نمی توان نادیده اش گرفت احمد ضابطی جهرمی است مستندساز باسابقه ای که به دلیل تالیفات و تجربیاتی که در حوزه تدوین فیلم به نام خود ثبت نموده است، به عنوان پدر علم تدوین در سینمای ایران هم شناخته می گردد.

جایزه پژوهش سال به چه کار سینما می آید، امیدمان تاثیرگذاری است

ضابطی جهرمی اما فراتر از آثار سینمایی به واسطه تالیفات مکتوبی که تا به امروز در حوزه علم سینما داشته شناخته می گردد و این همان دلیلی است که نسبت او با پژوهش سینمایی را عیان می نماید. این صاحب نظر حوزه سینما حالا سکان راهنمایی رویدادی نوپا در حوزه پژوهشگری در سینمای ایران را به دست گرفته است.

پژوهش سینمایی سال عنوان جایزه ای است که در سال 95 به ابتکار مدرسه ملی سینما پایه گذاری شد تا به صورت سالانه کارهای پژوهشی مرتبط با سینمای ایران را ارزیابی و داوری کند. ضابطی جهرمی در دومین دوره عهده دار مسئولیت دبیری این جایزه گردیده است.

آنچه در ادامه می خوانید حاصل گفتگوی صریح خبرنگاران با این پژوهشگر باسابقه سینما درباره ثمراتی است که برگزاری این رویداد سالانه می تواند برای واقعیت های عینی و اجرایی سینمای ایران به همراه داشته باشد.

* سال قبل و هم زمان با تولد جایزه پژوهش سال در تقویم سینمایی کشور، مهم ترین گزاره ای که از سوی متولیان این رویداد مطرح می شد، کوشش برای سوق دادن پژوهش های سینمایی به سمت حل مسایل روز سینما بود. با تجربه یک دوره برگزاری و در آستانه دوره دوم، فکر می کنید جایزه بهترین پژوهش سینمایی سال، کجا ایستاده و چقدر توانسته در راستای حل مسایل روز سینمای ایران مفید واقع گردد؟

-جایزه پژوهش سال سینمای ایران که پسوند سینمای ایران در آن بسیار کلیدی است، مختص ارزیابی پژوهش هایی است که مشخصاً درباره سینمای ایران اجرا شده است و پژوهش هایی در این جایزه موردتوجه قرار می گیرند که از نظر رویکرد و انتخاب موضوع، مرتبط با مسایل مبتلابه سینمای امروز کشور باشند. از همین منظر در جهت تقویت جنبه های زیرساختی و به خصوص قدرت گیری پشتوانه های تئوریک سینمای ایران، این جایزه اعلام موجودیت نموده است. امیدواریم که در دومین گام بتوانیم بیشتر به این سمت وسو حرکت کنیم.

* مشخصاً برای این جایزه سازوکاری طراحی گردیده است که پژوهش های منتخب در هر دوره به سمت میدان های اجرایی راهنمایی شوند و صرفاً به کارهای آرشیوی تبدیل نشوند؟

-این پژوهش ها عمدتاً پژوهش هایی هستند که درباره جنبه های زیربنایی سینمای ایران و در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی مرتبط با هنر و رسانه به انتها رسیده اند. به تعبیر دیگر پژوهشگرانی که دغدغه سینمای ایران را دارند و تا پیش از این هم پژوهش هایی را انجام می داده اند، در این جایزه مورد ارزیابی و قضاوت قرار می گیرند.

هدف اصلی برگزاری این رویداد ایجاد پیوند میان همین پژوهش های موجود و حوزه های اجرایی است. به عبارتی برای تامین پشتوانه های تئوریک و علمی سینمای ایران، کوشش نموده ایم از سمت فضاهای دانشگاهی گام هایی به سمت حوزه اجرایی سینما برداشته گردد تا نتیجه مطالعات دانشگاهی، در فضای سینما انعکاس و تاثیر بیشتری داشته باشد.

در این زمینه رویکرد اقتصادی، صنعتی و فرهنگی به طور توأمان موردتوجه بوده است به عنوان مثال تمام چالش های فرآیند فراوری یک فیلم از نقطه اولیه شکل گیری ایده تا زمانی که به عنوان یک محصول کامل به مخاطب عرضه می گردد، در قالب پژوهش های کاربردی مورد بازخوانی و آنالیز قرار می گیرد. از ابعاد فناوری و اقتصاد فراوری گرفته تا مباحث محتوایی...

* به این سرفصل های موضوعی خواهیم پرداخت، اما هنوز جواب مشخصی برای سوال ابتدایی دریافت ننموده ام؛ مشخصاً اطلاع دارید پژوهش های برتر دوره نخست جایزه، امروز در چه وضعیتی هستند و آیا توانسته اند به حوزه های اجرایی راه پیدا نمایند؟

-این نکته را مدنظر داشته باشید که در دوره نخست اهدای این جایزه، کوشش اصلی این بود که هرآنچه پژوهش در کشور با موضوع سینمایی طی سال های مختلف انجام گردیده است، شناسایی و گردآوری گردد. یعنی دور اول جایزه در معاونت توسعه فناوری و مطالعات سینمایی سازمان سینمایی مختص شناسایی پژوهش های موجود برگزار گردید.

* یعنی دستور کار مشخصی برای بهره گیری اجرایی از پژوهش های برتر در دوره اول برگزاری مطرح نبوده و اتفاقی هم نیفتاده است؟

-به معنای تاثیرگذاری مستقیم در امور اجرایی سینما، خیر، دستور کاری نداشته است. کمااینکه هدف این جایزه از ابتدا چنین دخالت مستقیمی در امور اجرایی سینما نبوده است. این جایزه به دنبال مداخله در فرآیندهای اجرایی سینمای ایران نیست، بلکه به دنبال تاثیرگذاری بر این فرآیندها است.

تندیس جایزه پژوهش سینمایی سال

* اتفاقاً سوال بنده هم درباره سازوکار طراحی گردیده برای تحقق این تأثیرگذاری است. چطور باید میزان این تاثیرگذاری را بسنجیم؟

-معاونت توسعه و مطالعات سینمایی در قالب برگزاری این جشنواره به دنبال تجمیع و معرفی رهیافت های پژوهشگرانی است که درباره سینمای ایران نظر و پیشنهاد دارند. گام بعدی به کارگیری از این ظرفیت و عملیاتی کردن این رهیافت ها است. جایزه پژوهش برتر سینمایی سال، ناظر به بخش ابتدایی این برنامه برگزار می گردد. به تعبیری کوشش این جایزه در جهت بهتر دیده شدن دیدگاه ها و نظرات، صاحب نظرانی است که درباره مسایل امروز سینمای ایران راهکارهایی دارند.

تاثیر این جشنواره از این منظر فراهم آوردن زمینه بهتر دیده شدن این دیدگاه ها است. به معنای ساده تر این جایزه راهکارهایی را پیشنهاد می دهد و عملیاتی کردن این پیشنهادها طبیعتاً خارج از دستورکار این رویداد است.

* به پشتوانه صراحت بیانی که از شما سراغ دارم، اجازه دهید صریح تر سوالم را مطرح کنم؛ طی بالغ بر سه دهه گذشته به ویژه در حوزه مسایل فرهنگی یکی از آسیب هایی که بارها هم درباره آن ها گفته و شنیده ایم برگزاری همایش ها و سمینارهای رنگارنگی است که غالباً جز صرف بودجه هیچ دستاوردی ندارند و آن قدر مستقل از فضای واقعی برگزار می شوند که تاثیری هم بر فرآیندهای اجرایی حوزه مرتبط با خود ندارند. به عنوان یک پیشکسوت حوزه سینما و نه در صندلی دبیر، فکر می کنید جایزه پژوهش برتر سینمایی سال چه وجه تمایزی با این قبیل رویدادهای بی ثمر دارد؟

-حرف شما کاملاً درست است. بسیاری از پژوهش های سینمایی در سال های قبل بوده اند که در عرصه اجرا هیچ وقت مورد استفاده قرار نگرفته اند. اتفاقاً یکی از اهداف طراحان و برگزارنمایندگان این جایزه همین است که با تشویق و ترغیب پژوهشگران به سمت سوژه های کاربردی روز سینما، این خلأ را رفع کند. اولویت اصلی این رویداد شناخت ظرفیت هایی است که بتواند پشتوانه علمی سینمای ایران را تضمین نمایند. هدف در مرحله بعد این است که با معرفی و آنالیز این ظرفیت ها فضایی فراهم گردد تا هم فعالان سینما و هم مدیران و سیاست گذاران از این پژوهش ها بهره مند شوند.

* فکر می کنید بدنه اصلی فعال در سینمای ایران، امروز اساساً احساس احتیاجی به پژوهش دارند؟ شما حتی اگر بتوانید بهترین ویترین را از پژوهش های علمی فراهم بیاورید، تا زمانی که تقاضایی نباشد، دستاوردی هم نخواهید داشت. گروهی که با دغدغه های اقتصادی امروز سهم اصلی چرخه فراوری و اکران سینما در سال های اخیر را به دست گرفته اند، اساساً خود را بی احتیاج از این پشتوانه ای که شما به آن اشاره می کنید می دانند.

-اتفاقاً به مورد خوبی اشاره کردید. همین گروهی که صرفاً نگاه اقتصادی به سینما دارند، از منظر اصول جذب سرمایه از سوی بخش خصوصی، حتماً می توانند پژوهش های کاربردی و مطلوبی در ویترین این رویداد پیدا نمایند. این یکی از سرفصل های اصلی جشنواره سال جاری است. اینکه چطور می توان هم در زمینه جذب سرمایه و هم در بسترسازی برای اکران به بهترین حالت عمل کرد، یکی از سرفصل های اصلی فراخوان سال جاری است. این سرفصل ها الزاماً ارتباطی با بعد محتوایی و فرهنگی سینما ندارد و از منظر کاملاً اقتصادی به این مقوله ها می پردازد و حتماً برای گروهی از فعالان سینما می تواند مفید واقع گردد.

* وضعیت امروز سینمای ایران را به گونه ای می دانید که فعالانش اهل بهره دریافت از چنین پژوهش هایی باشند؟

-این امیدی است که داریم و برای تحقق آن حتماً باید فضاسازی و برنامه ریزی درخور صورت بگیرد. البته بد نیست به این نکته هم اشاره کنم که در اینجا وقتی صحبت از سینما می کنیم، جامع سینمای ایران اعم از سینمای داستانی، مستند، کوتاه، انیمیشن و غیره را مدنظر داریم...

* مشخصاً در حوزه سینمای مستند، پژوهش سهم بسیار پررنگی ایفا می نماید.

-دقیقاً. توجه داشته باشیم که در این جایزه صرفاً سینمای داستانی و بلند را مدنظر نداریم و مطلق سینما مدنظر ما است. تمام توصیه ها، مکانیزم ها و راهکارهای پژوهشگران در راستای توسعه و قدرت دریافت سینمای ملی مطرح می نمایند، در این جایزه موردتوجه قرار خواهد گرفت. طبیعتاً یکی از وجوه این توسعه هم مرتبط با مباحث اقتصادی سینما است.

* با مروری بر سرفصل هایی که در فراخوان دومین دوره جایزه مطرح گردیده، این نکته مشهود است که سرفصل ها به سمت مباحث کاربردی تر به نسبت دور اول رفته است؛ از چالش های فراوری که به آن اشاره کردید تا مباحثی مانند فعالیت صنوف و یا حتی آرشیو فیلم. انتخاب این سرفصل ها در چه فرآیندی اجرا شده و نقش شما به عنوان دبیر در مشخص آنان چه بوده است؟

-جایزه پژوهش سینمایی سال سینمای ایران، شورای سیاست گذاری مشخصی دارد که همه این محورهای موضوعی از سوی همین شورا انتخاب و اعلام گردیده است. پژوهش ها هم بر مبنای همین سرفصل ها در این دوره مورد ارزیابی قرار می گیرند و دبیر هم مجری همین چارچوب های مشخص گردیده است.

* به عنوان پرسش آخر بفرمایید برگزاری دوره دوم جایزه در چه مرحله ای است؟

-ما از 20 شهریورماه سال جاری به صورت رسمی فراخوان این دوره از جشنواره را منتشر کردیم و اعلام شد که پژوهش های اجرا شده در یک سال گذشته درباره سینمای ایران را می پذیریم. در گام بعد شورای سیاست گذاری جشنواره در قالب دو زیرمجموعه شورای علمی و شورای داوران به آنالیز پژوهش های رسیده، خواهد پرداخت. در این فرآیند رقابتی تعدادی پژوهش برتر به خصوص از منظر کاربردی انتخاب می شوند که هم زمان با هفته پژوهش در آذرماه، معرفی و تجلیل خواهند شد.

منبع: خبرگزاری مهر
انتشار: 16 بهمن 1397 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: tani-buy.ir شناسه مطلب: 22

به "جایزه پژوهش سال به چه کار سینما می آید، امیدمان تاثیرگذاری است" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "جایزه پژوهش سال به چه کار سینما می آید، امیدمان تاثیرگذاری است"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید