کتاب فروشان در انتظار بهارانه؛ ناشران چشم به راه نمایشگاه مجازی
به گزارش مجله تانی بای، به گزارش خبرنگاران ، اهالی نشر سال 1399 را با شوک ناشی از شیوع ویروس کرونا شروع کردند؛ بحرانی که صاحبان مشاغل این حوزه را با چالش جدی رکود و تعطیلی روبرو کرد؛ علاوه براین با لغو سی و سومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، نگرانی ناشران برای خالی ماندن دخل در سال جدید را افزایش داد. بعد از گذشت 9 ماه از اردیبهشت کتاب، ناشران حضور در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران را تجربه کردند. هرچند این شیوه برگزاری نمایشگاه در زمان طرح و شروع جریان مطالعاتی با نقد ها و دیدگاه هایی هم همراه بود؛ اما همزیستی یک ساله مردم با کرونا و تغییر شیوه خرید حضوری به اینترنتی، فروش قابل توجه یک میلیون و 254 هزار و 599 نسخه کتاب به ارزش 640 میلیارد و 258 میلیون و 77 هزار و 568 ریال را ثبت کرد.
عدالت فرهنگی و احتمال تغییر در سیاست های حمایتی
علی رضا اسماعیلی، مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ثبت فروش در نمایشگاه مجازی کتاب تهران، به ایبنا گفت: با توجه به فروش خوب نمایشگاه مجازی، وقت این شده است که در زمینه نمایشگاه فیزیکی بازنگری داشته باشیم. باید ایرادات را برطرف و به سمت جلو حرکت کنیم و نمایشگاه های فیزیکی را نیز به سمتی ببریم که از این تجربیات استفاده کند.
برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران، تامین کاغذ برای کاهش نگرانی فراوری کنندگان و حفظ بازار، برگزاری چهار طرح حمایتی از کتاب فروشان همگی نشان از کوشش معاونت امور فرهنگی برای آرام نگه داشتن بازار کتاب و کاهش تاثیرات مالی کرونا بر این کسب وکار آسیب دیده از تحریم ها است. عدالت فرهنگی از دیگر نتایج قابل توجهی است که باید به آن اشاره داشت. سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره تحقق این بُعد از نمایشگاه مجازی گفت: در نخستین دوره برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، بحث عدالت فرهنگی وجود داشت؛ چراکه شاهد دسترسی وسیع و گسترده مردم از اقصی نقاط ایران بودیم.
تحقق عدالت فرهنگی علاوه بر مخاطبان با توجه به ظرفیت مجازی برای ناشران نیز محقق شد، به گفته اسماعیلی، بعد از برگزاری نمایشگاه مجازی، بسیاری از ناشران کوچک پیغام دادند که ما در این نمایشگاه دیده شدیم و این موضوع نشان می دهد که نمایشگاه مجازی کتاب به وسعت تمام کشور، این فضا را برای ناشران ایجاد کرد. این مساله به عنوان نقطه عطف باقی می ماند و معیاری می گردد تا از این تجربه در سال های بعد استفاده کنیم.
انتظار حمایت با تداوم کرونا
با توجه به همه این اقدامات و رویکرد های موثر معاونت امور فرهنگی در حمایت از اهالی نشر که علاوه بر بُعد حمایتی در شکل گیری تحول در سیاست گذاری ها، با توجه به ظرفیت های فضای مجازی را نشان می دهد، انتظار برای تداوم حمایت از فعالان این حوزه در سال 1400 را ایجاد نموده است؛ به ویژه اینکه با توجه به موج چهارم شیوع ویروس کرونا و افزایش نگرانی ها بابت تعطیلی کسب و کار ها، سال جاری نیز از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران خبری نیست؛ یعنی نگرانی برای تامین نقدینگی برای ناشران؛ علاوه براین با توجه به اینکه فعالان آخرین حلقه نشر بعد از برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از زمستانه کتاب استقبال قابل توجهی نشان دادند و مشارکت بی سابقه 937 کتاب فروشی را ثبت کردند، ضرورت برگزاری بهارانه کتاب 1400 وجود دارد؛ البته نباید فروش 440هزار و 276 نسخه کتاب به مبلغ 214میلیارد و 3میلیون و 199هزار و 674 ریال در این طرح را فراموش کرد.
پیش بینی برگزاری دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران دور از انتظار نیست؛ چراکه ایوب دهقانکار، مدیر عامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و رئیس نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران در آستانه انتها این نمایشگاه در پاسخ به پرسش ایبنا، درباره نمایشگاه های مجازی بعدی و شرایط سایت نمایشگاه، ارتقای نرم افزاری و سخت افزاری مناسب برای برگزاری دوره بعد را ضروری دانست.
وی گفت: نکته مهم این است که دانش و فناوری برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه کتاب و ادبیات ایران که یکی از رسالت ها و وظایف آن برگزاری نمایشگاه های فرهنگی در ایران و دنیا است، برای همواره بومی و ماندگار شد.
حفظ دستاورد نرم افزاری و سخت افزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران با توجه به مزیت های فراوان آن از کاهش تخلفات تا صرفه جویی در هزینه ها علاو ه بر مجری برگزاری نمایشگاه، بعد از تجربه نخست برگزاری نمایشگاه مجازی از سوی فعالان حوزه صنعت نشر، بار ها تاکید شده است. حتی بعضی از ناشران معتقدند امکان فروش مجازی باید همیشگی باشد و شاهد یک نمایشگاه مجازی دائمی باشیم.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران