رکوردشکنی بازار کامپیوتر بعد از 20 سال - مجله تانی بای

این روز ها سایه کمبود تراشه و به دنبال آن بعضی قطعات اولیه بر بازار سخت افزار و محصولات دیجیتال سنگینی می کند، با این حال گویا بازار کامپیوتر های شخصی سکه است. به گواه آمار و اطلاعات منتشر شده از سوی منابع معتبر، بازار جهانی کامپیوتر های شخصی در فصل اول سال جاری میلادی بیشترین رشد خودش در طول 20 سال گذشته را به ثبت رسانده است.

در حقیقت همه گیری ویروس کرونا و خانه نشینی و دورکاری ناشی از آن در طول یک سال گذشته باعث شد نیاز به کامپیوتر های شخصی در سراسر جهان بیشتر شود. این موضوع حجم تقاضا در بازار را تا حد چشمگیری بالا برد؛ تا جایی که با وجود بحران کمبود تراشه، بازار جهانی کامپیوتر های شخصی رشد بی سابقه ای را در سه ماه اول سال جاری میلادی تجربه کرده است.

با این اوصاف، رکودی که در یک دهه اخیر و با رونق بازار موبایل های هوشمند و تبلت ها، به بازار کامپیوتر های شخصی تحمیل شده بود، حالا و با شیوع کووید-19 به خاطره تبدیل می شود و بازار کامپیوتر های شخصی دوباره داغ شده است.

حالا کارشناسان و تحلیلگران بازار معتقدند که صادرات جهانی کامپیوتر های شخصی سنتی، یعنی لپ تاپ ها و دسکتاپ ها رشد قابل توجهی کرده است. بررسی های اجرا شده توسط گارتنر نشان می دهد که صادرات کامپیوتر های شخصی در فصل اول سال جاری رشد سالانه 32 درصدی داشته است.

این درحالی است که شرکت تحقیقاتی IDC حتی تخمین بالاتری از این میزان دارد و اعلام کرده است که رشد سالانه صادرات جهانی کامپیوتر در سه ماه اول سال جاری برابر 55 درصد بوده. به این ترتیب به نظر می رسد که این رشد، ادامه فرایند افزایشی بازار کامپیوتر از سال گذشته است.

با این حال، هر دوی این شرکت ها بر سر اینکه این رشد استثنایی و فوق العاده است، با هم توافق دارند. گارتنر می گوید این سریع ترین رشد بازار جهانی کامپیوتر های شخصی از سال 2000 تا حالاست و IDC می گوید کاهش نسبی صادرات کامپیوتر در فاصله فصل چهارم سال میلادی گذشته تا فصل اول سال جاری، کمترین میزان این کاهش از سال 2012 تا حالاست.

آمار گارتنر نشان می دهد که در فصل اول سال 2021 میزان صادرات جهانی کامپیوتر های شخصی کمتر از 70 میلیون دستگاه بوده است، درحالی که تخمین IDC از این میزان به حدود 84 میلیون دستگاه می رسد.

بد نیست بدانید که کارشناسان گارتنر، کروم بوک ها (لپ تاپ های مبتنی بر سیستم عامل کروم شرکت گوگل) را در دسته کامپیوتر های شخصی سنتی به حساب نمی آورند و به همین دلیل این کامپیوتر ها در آمار این شرکت در نظر گرفته نشده است.

این درحالی است که براساس آمار، صادرات جهانی کروم بوک ها در فصل اول سال جاری نسبت به سال گذشته رشد سه رقمی کرده است و احتمالا دلیل اختلاف نسبی آمار های گارتنر با IDC همین است. این در حالی است که کروم بوک ها محصولات پرطرفداری در میان دانش آموزان و دانشجویان هستند و در واقع به همین دلیل هم در یک سال گذشته بازار آن ها رشد 47 درصدی را تجربه کرده است.

با وجود آنکه این آمار و ارقام درحال حاضر تخمین های نسبتا دقیقی به حساب می آیند، اما کارشناسان هر دو شرکت معتقدند که با وجود بحران کمبود تراشه، این ارقام نمی توانستند بالاتر از این بفرایند. این نشان می دهد که در صورت حل شدن مشکل کمبود تراشه، بازار جهانی کامپیوتر های شخصی پتانسیل زیادی برای رشد بیش از این ها هم خواهد داشت.

کمبود تراشه های نیمه رسانا در ماه های اخیر، بازار محصولات مختلف از خودرو گرفته تا کنسول های بازی را تحت تاثیر قرار داده و طبیعتا دسترسی به قطعات اولیه کامپیوتر های گیمینگ را هم سخت تر کرده است. درست به همین دلیل هم هست که به تازگی گزارش هایی درباره تاخیر در فرآیند تولید مک بوک ها و آی پد های شرکت اپل، منتشر شده است.

تحلیلگران IDC پیش بینی کرده اند که این بحران باعث خواهد شد تا متوسط قیمت محصولات در بازار کامپیوتر افزایش پیدا کند و حتی ممکن است تولید این محصولات را هم با مسائل جدی روبرو کند و حتی تا پایان سال جاری شاهد کمبود کامپیوتر های شخصی در بازار باشیم.

میکاکو کیتگاوا یکی از کارشناسان گارتنر در این مورد می گوید: این رشد باید در سایه شرایط حاکم بر بازار و دو عامل مهم همه گیری و کمبود جهانی تراشه های نیمه رسانا، در نظر گرفته شود. بدون آشفتگی های ایجاد شده در بازار در اوایل سال 2020، احتمالا حالا شاهد چنین رشدی در بازار کامپیوتر نبودیم.

از طرفی کمبود تراشه ها درحال حاضر به شدت بازار محصولات دیجیتال و لوازم مصرفی الکترونیک را تحت تاثیر قرار داده است و با ادامه این بحران نمی توان انتظار داشت که فرایند رشد با همین سرعت ادامه پیدا کند.

با وجود اینکه این بحران احتمالا به کاهش میزان صادرات جهانی کامپیوتر های شخصی منجر می شود، اما همچنان می توان گفت به خاطر ادامه دورکاری ها- در بعضی موارد حتی بعد از برگشتن به شرایط عادی- میزان تقاضا در بازار کامپیوتر بالا خواهد ماند. باید دید شرکت های تولیدکننده در چنین شرایطی چطور می توانند تعادل میان تقاضای بازار و تولید خودشان را حفظ کنند.

با تمام این ها نباید فراموش کرد که همه گیری ویروس کرونا به شدت روی میزان تقاضا در این بازار تاثیر گذاشته است و بازگشت به شرایط نرمال در افق پیش رو، می تواند عادت های خرید مردم در ماه های آینده را تحت تاثیر قرار بدهد. با این اوصاف نمی توان پیش بینی چندان دقیقی از آینده بازار جهانی کامپیوتر در ماه های پیش رو کرد.